Turing'in Tarihçesi

Türkiye'nin turizm ve otomobil alanlarında ulusal ve amatör organizasyonu, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu 6 Kasım 1923’te “Türk Seyyahin Cemiyeti” adıyla cumhur reisimiz Atatürk'ün himayeleri ve milletvekili Reşit Saffet Atabinen öncülüğünde kurulmuştur. Turing’in tarihçesine baktığımızda kurucuları arasında milletvekilleri ve dönemin tanınmış diplomatları olan; Damat Saffet Bey, Damat Hami Bey ve Büyük Millet Meclisi Kültür Üyesi Ziya Bey vardır. Kurumumuzun ilk başkanı Reşit Saffet Atabinen’dir. Sonraki yıllarda "Türkiye Turing Kulübü" (Touring Club Turc) adını da alan kurum, 1930 yılında kamu yararına çalışır dernek olarak tanınmıştır. Gümrük ve trafik mevzuatı ile özel yetki ve görevler alıp bugünkü adıyla faaliyet göstermeye başlamıştır.  

Turing, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında, önemli bir ihtiyacı karşılayarak turizm, kültür-sanat ve otomobil alanlarında, bir devlet kurumu gibi görev yapmış ve ilklerle tanınmıştır. Turing’in tarihçesine baktığımızda Türkiye'nin ilk tanıtım afişleri, ilk şehir rehberleri, ilk müze broşürleri, ilk karayolları haritası Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tarafından basılmış; ilk dil kursları açılmış, ilk tercüman rehber sınavları yapılmış, ilk turizm incelemeleri yazılmış ve yayınlanmış, turizm kongre ve konferansları düzenlenmiştir.

Turing tarihçesinde kurumumuz, Uluslararası Otomobil Federasyonu (Federation Internationale de l’Autumobile – FIA) `na 01.10.1937 yılında üye olmuştur. 1937-1991 yılları arasında yapmış olduğu çalışmalarla otomobil ve mobilite alanında, Türkiye’nin en yetkin ve köklü kuruluşu konumundadır. 

Türkiye’de otomobil sporları tarihi, Turing’le başlamıştır. 1937’de FIA üyeliğinin ardından yürütülen faaliyetler, 1968’de Turing Spor Komitesi’nin kurulmasıyla daha düzenli ve organize olarak devam etmiştir. Bu dönemde ilk Avrupa Şampiyonası rallisi yapılmıştır. Geçen süreç içinde Kurum, diğer dernekler, yerel otomobil kulüpleri ve firmalar tarafından düzenlenen yarışların kontrolünü yapmış, yarış ve sporcu lisanslarını vermiştir. Turing’in her yıl yoğun şekilde uyguladığı programların sonucu olarak, bugün Türkiye’de yetişmiş otomobil sporcu kadrosu bulunmaktadır. 

Turing’in tarihçesinde Türkiye’de ilk otomobil yol yardım servisi kurulmuş, çekici filosu oluşturulmuştur. Çekici araçları 1965 yılından itibaren Türkiye yollarında görülmeye başlanmıştır. 

Türkiye’ye otomobilleri ile gelen Turistlere araç kazası, araç arızası, hastane vb. acil durumlarda destek verilmesi, yol yardım hizmeti ve kredi açılması sistemini ülkemizde ilk defa Turing kurmuş ve 1990’lı yıllara kadar yürütmüştür. 

Yurt dışında sayıları artan T.C. vatandaşlarının yurda otomobille gelişlerinde, gümrük için bir teminat senedi olan triptiklerinin Turing tarafından Avrupa kulüplerine oranla yarı fiyatına, sınırlarda verilmesi sistemine ilk kez geçilmiştir.

1977 yılında Kapıkule Gümrüğü yeni baştan inşa edilerek, Avrupa'nın en donanımlı sınır kapısı açılmıştır.

1987 yılında, Kapıkule Gümrüğü arkasında 70 dönümlük bir alana, "Teknik ve Turistik Hizmet Merkezi" kurulmuştur. Böylece bu tip tesislerin Ankara yoluna uzatılması projesine başlanmıştır. İstanbul teknik servis merkezi ekiplerinin Boğaziçi ve Haliç Köprülerinde verdiği 24 saat ücretsiz yol yardım hizmeti zincirine, İzmit Tütünçiftliği servis merkezi, Adapazarı servis merkezi ve Bolu Dağı servis merkezi eklenmiştir. Bu organizasyon ile yol yardım çekicileri daha modern bir sistemde çalışma imkânına kavuşmuştur.

Turing kurulduğu günden bu yana kültür ve turizm alanlarında çalışmaların öncüsü olmuş bir kurumdur. Turing’in tarihçesine baktığımızda 1960’lı yıllarda Türkçe ve yabancı dillerde rehber kitaplarının yayımına başlanmış, müzelere ve arkeolojik kazılara yardımlar başlatılmış ve ilk Turizm enformasyon hizmetleri verilmiştir.

Kültür varlıklarının korunması ve gelecek nesillere değiştirilmeden aktarılması için önemli alanlarda restorasyon çalışmalarının sorumluluğunu üstlenen Turing, Safranbolu’nun UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesinde etkin rol almıştır. Safranbolu’nun en büyük konaklarından Havuzlu Asmazlar Konağını satın alıp restore etmiş, ayrıca burada çok sayıda konağın da restorasyonunu üstlenmiştir. 

1977 yılında İstanbul Yıldız Parkı düzenlemelerine başlanmış, ayrıca Bâb-ı Âli restorasyonu, Galata Mevlevîhanesi bahçe düzenlemeleri bu dönemde bitirilmiştir.

Turing, ülkemiz için çok önemli değerleri barındıran aynı zamanda son derece bakımsız ve ilgisiz olan tarihi Sultanahmet semtini, uluslararası kaliteye yükseltme sürecine sokmuştur. 1978 yılında Sultanahmet’te Reji Nazırı Şükrü Bey Konağı alınmış ve dışı aynen muhafaza edilerek, butik otel haline getirilmesi projesine başlanmıştır. Konak, Yeşil Ev Oteli adıyla 1985 yılında işletilmeye başlanmış ve “Europa Nostra” ödülüne layık görülmüştür.

1979 yılında İstanbul Belediyesi ile Turing arasında, İstanbul’daki parklar ve köşklerin imarı, ıslahı ve işletmesi konusunda bir protokol yapılmıştır. Yıldız Parkı’nda Malta Köşkü ile Çadır Köşkü restore edilmiş, Emirgân Parkı’nda Sarı Köşk, Beyaz Köşk ve Pembe Köşk restorasyonu tamamlanarak halka açılmıştır. Yapılan restorasyonla Malta Köşkü, Avrupa'da "Europa Nostra" madalyası ve takdir belgesi almış olup Türkiye'ye bu alanda verilen ilk ödül olmuştur.

1980 yılında Büyük Çamlıca, 1984 yılında Çubuklu Hıdiv Kasrı onarılıp, tefriş edilmiş, bahçe ve çevre düzenlemesi ile hizmete girmiştir. 1985 yılında, Kariye Müzesi çevresindeki tarihi evlerin onarımı yapılmış ve peyzaj çalışmalarıyla desteklenmiştir.

1986 yılında, Sultanahmet Soğukçeşme Sokağı’ndaki ahşap evler dizisinin restorasyonu bitirilmiş ve Ayasofya Pansiyonları adıyla hizmete açılmıştır. Yeşil Ev’in yanında metruk halde bulunan Cedid Mehmet Efendi Medresesi’nin onarımı bitirilmiş ve İstanbul Sanatları Çarşısı fonksiyonu verilerek, turizme açılmıştır. Sultanahmet Meydanı’nda Hattat Beşir Ağa Çeşmesi ihya edilmiştir.

Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, Turing Genel Merkezi dışında 12 farklı şubede vermiş olduğu triptik hizmetlerinin yanında üstlendiği sosyal sorumluluk projeleri ve kültür-sanat çalışmalarına devam etmektedir. 

TTOK’un turistik tesislerinden olan Safranbolu’daki Havuzlu Asmazlar Konağı, Cevizli Konak ve Taş Konak’ın mülkiyeti ve işletmesi kuruma aittir. Yeşil Ev (Sultanahmet’te Reji Nazırı Şükrü Bey Konağı); Ayasofya Soğukçeşme Konakları, Konuk Evi ve Sarnıç Restoran mülkiyeti kuruma ait olup işletim hakkı süreli olarak profesyonel şirketlere kiralanmıştır. Soğukçeşme Sokağı’ndaki tüm konakların restorasyon çalışmaları, tesisleri kiralayan şirkete devredilmiş olup otelcilik alanında dünyanın en itibarlı otel zincirlerinden olan “Hilton, Curio Collection” markası tarafından işletilmektedir. Fenerbahçesi Parkı’ndaki Romantika Kafe ise hasılat paylaşımı suretiyle işletilmeye devam etmektedir. 

Yeşil Ev’in yanında bulunan Cedid Mehmet Efendi Medresesi’nin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olup işletme hakkı Turing’e aittir. Yapılan restorasyonun ardından İstanbul Sanatları Çarşısı’nda, ebru, porselen, hat, tezhip, minyatür atölyeleri bulunmakta, Geleneksel Türk Sanatı örnekleri uygulamalı olarak gelen ziyaretçilere tanıtılmaktadır. Aynı zamanda Medrese içerisinde kitap satışı ve hediyelik eşya mağazası bulunmaktadır. Cedid Mehmed Efendi Medresesi bünyesinde bulunan, klasik tarza bağlı kalınarak Türk kahvesi ve çay ikramının yapıldığı İstanbul Kahvehanesi; Osmanlı İstanbulu’ndaki kahvehane ruhunu yansıtan mekân ile gündelik yaşamda önemli bir yere sahip olan Türk kahvesi kültürünü devam ettirmektedir.